O Πεντηκοστός (Ν)
Ψαλμός του Δαυίδ!
του Αντώνη Τενέδιου
Πριν από 3000 χρόνια
περίπου ο Δαυίδ έγραψε τους 150 υπέροχους Ψαλμούς. Πολλοί από τους Ψαλμούς
αυτούς ψάλλονται στους Ιερούς ναούς κατα τη διάρκεια των θείων Ακολουθιών.
Η λέξη Ψαλμός
προέρχεται από το ελληνικό ρήμα ψάλλω. Σημαίνει υμνώ το Θεό μελωδικά. Λατρεύω
τον Κύριο με ψαλμωδίες. Οι Ψαλμοί είναι 150 και γράφτηκαν από τον
σπουδαιο βασιλιά του Ισραήλ τον Δαυίδ που νίκησε τον Φιλισταίο γίγαντα
Γολιάθ. Περιλαμβάνονται στο Κανονικό Βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης (Σεφέρ
Τεχιλίμ= Βιβλίο Ψαλμών).
Το βιβλίο αυτό είναι
γνωστό και με το όνομα ΨΑΛΤΗΡΙΟΝ. Σύμφωνα με την Εβραϊκη Βίβλο και τη μετάφραση
των Ο΄Εβδομήκοντα το βιβλίο των Ψαλμών αποτελείται από 150 Ψαλμούς. Χωρίζεται
δε σε πέντε ομάδες Ψαλμών σε συσχέτιση με τη Πεντάτευχο του Μωσαϊκού νόμου.
Η Χριστιανική
εκκλησία από τους πρώτους αιώνες λατρείας χρησιμοποίησε το βιβλίο των Ψαλμών
για να υμνήσει τον Θεό.Οι περισσότεροι ψαλμοί του Δαυίδ διαβάζονται«χύμα».
Πολλοί στίχοι
των Ψαλμών ψάλλονται μελωδικά στις διάφορες Ιερές Ακολουθίες. Πολλοί από τους
Ψαλμούς έχουν μελοποιηθεί και καλύπτουν Λειτουργικές ανάγκες.της Χριστιανικής
λατρείας.Διαβάζοντας ο χριστιανός με ευλάβεια το βιβλίο των Ψαλμών διαπιστώνει
ανακαλύπτει ενα μεγάλο και πολύτιμο θησαυρό.
Ο Πεντηκοστός
Ψαλμός!
Είναι ο υπέροχος και
πολύ γνωστός ψαλμός του Δαυίδ ο 50ος Ψαλμός. Λέγεται ότι τον έγραψε περίπου το
1000 πΧ. Την εποχή εκείνη ο Δαυίδ κυριεύθηκε από σφοδρό πάθος για τη πανέμορφη
Βηθσαβεέ τη γυναίκα του στρατηγού Ουρίου. Το ολέθριο αυτό ερωτικό του πάθος τον
τύφλωσε. Ο Χετταίος Ουρίας ήταν γενναίος στρατηγός πιστός στο βασιλια Δαυίδ.
Παρόλα αυτά θόλωσε το μυαλό του Δαυίδ. Έστειλε τον γενναίο και πιστό
Ουρία στο πιο επικίνδυνο σημείο του μετώπου για να σκοτωθεί
οπωσδήποτε. Πράγματι στη μάχη κατά των Αμμωνιτών ο γενναίος Ουρίας πολέμησε
ηρωικά και σκοτώθηκε. Τότε ο Δαυίδ ελαβε τη χήρα Βηθσαβεέ για γυναίκα του.
Ο παντογνώστης Θεός
είδε την ειδεχθή πράξη του Δαυίδ. Έστειλε στο βασιλιά το Προφήτη Νάθαν για να
τον επιπλήξη σφοδρά για το πολύ μεγάλο αμάρτημα του. Στο Βιβλίο ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ
Β΄κεφάλαιο ΙΒ της Παλαιάς Διαθήκης αναφέρεται η επίσκεψη του Νάθαν στο βασιλιά
Δαυίδ με τα παρακάτω λόγια:
..Και απέστειλε
Κύριος τον Νάθαν τον προφήτην προς Δαυίδ. Και εισήλθε προς αυτόν και είπεν….Τί
εφαύλισας τον λόγον Κυρίου; Τον Ουρίαν το Χετταίον επάταξας εν ρομφαία και την
γυναίκαν αυτού έλαβες σεαυτώ εις γυναίκα..!
Η τιμωρία του Δαυίδ
ήταν μεγάλη. Αρχικά πέθανε το παιδί που γέννησε στο Δαυίδ η Βηθσαβεέ. Τα παιδιά
του Δαυίδ από τις άλλες γυναίκες και παλλακίδες του θέλησαν να τον εκθρονίσουν.
Ο μεγάλος γιος του Δαυίδ ο ωραίος Αβεσσαλώμ επαναστάτησε.
Ό βασιλιάς Δαυίδ
μετανόησε βαθύτατα. Συντετριμμένος από το αμάρτημα του ζήτησε από το Θεό να τον
συγχωρήσει. Τα λόγια της μετάνοιας του εβγαιναν σαν μια θερμή προσευχή προς το
Θεό. Ζήτησε τη συγχώρεση από τη βαριά αμαρτία του.
Ταπεινωμένος και
βαθύτατα συντετριμμένος ο μεγάλος βασιλιάς του Ισραήλ έγραψε τον 50ο Ψαλμό που
διαβάζεται και ψάλλεται μελοποιημένος στους Ιερούς ναούς
των Ορθοδόξων χριστιανών!
Οι στίχοι του ωραίου
αυτού Ψαλμού είναι οι ακόλουθοι:
Eλεησόν με ο Θεός
κατά το μέγα Ελεός Σου και κατά το πλήθος των οικτιρμών Σου εξάλειψον το ανόμημα
μου! Επι πλειον πλύνον με από της ανομίας μου και από της αμαρτίας μου
καθάρισόν με.Οτι την ανομίαν μου εγώ γινώσκω και η αμαρτία μου εστί δια παντός.
Σοί μόνω ήμαρτον, και το πονηρόν ενώπιον Σου εποίησα. Όπως αν δικαιωθής εν τοις
λόγοις Σου και νικήσης εν τω κρίνεσθαί Σε.
Ιδού γαρ εν ανομίαις
συνελήφθην και εν αμαρτίαις εκίσσησε με η μήτηρ μου.
Ιδού γαρ αλήθειαν
ηγάπησας. Τα άδηλα και τα κρύφια της σοφίας Σου εδήλωσας μοι. Ραντιείς με
υσσώπω και καθαρισθήσομαι. Πλυνείς με και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι. Ακουτιείς
μοι αγαλλίασιν και ευφροσύνην. Αγαλλιάσονται οστέα τεταπεινωμένα. Απόστρεψον το
πρόσωπον Σου από των αμαρτιών μου. Και πάσας τας ανομίας μου εξάλειψον. Καρδίαν
καθαράν κτίσον εν εμοί ο Θεός. Και πνευμα ευθές εγκαίνισον εν τοις εγκάτοις
μου. Μη απορρίψης με από του προσώπου Σου. Και το πνεύμα Σου το Αγιον μη
αντανέλης απ εμού. Απόδος μοι την αγαλλίασιν του σωτηρίου Σου. Και πνεύματι
ηγεμονικώ στήριξόν με! Διδάξω ανόμους τας οδούς Σου. Και ασεβείς επί Σε
επιστρέψη. Ρύσαι με εξ αιμάτων ο Θεός. Ο Θεός της σωτηρίας μου. Αγαλλιάσεται η
γλώσσα μου την δικαιοσύνην Σου.
Κύριε,τα χείλη μου
ανοίξεις, και το στόμα μου αναγγελεί την αίνεσιν Σου.
Ότι, ει ηθέλησας
θυσίαν,έδωκα αν! Ολοκαυτώματα ουκ ευδοκήσεις. Θυσία τω Θεώ, πνεύμα
συντετριμμένον. Καρδίαν συντετριμμένην και τεταπεινωμένην ο Θεός ουκ
εξουδενώσει. Αγάθυνον Κύριε εν τη ευδοκία Σου την Σιών και οικοδομηθήτω τα
τείχη Ιερουσαλήμ. Τότε ευδοκήσεις θυσίαν δικαιοσύνης, αναφοράν και
ολοκαυτώματα. Τότε ανοίσουσιν επι τω θυσιαστήριον Σου μόσχους!
Πολλοί μεγάλοι Ιεροψάλτες
κατά καιρούς μελοποίησαν τον πεντηκοστό Ψαλμό.
Μελοποιημένα κείμενα
του (Ν) Ψαλμού έχουν γραφεί από τους περίφημους Μαϊστορες : Πρίγγο,
Στανίτσα και πολλούς άλλους Πρωτοψάλτες. Στον Μουσικό Πανδέκτη της Αδελφότητος
Θεολόγων «Η Ζωή» υπάρχουν μελοποιημένα Κείμενα του Πεντηκοστού Ψαλμού στους
ηχους: Β΄, Βαρύ, και Πλάγιο του Τετάρτου. Εδώ και πολλά χρόνια μερικοί Πρωτοψάλτες
υποστήριξαν ότι είναι αντιπαραδοσιακη η ψαλμώδηση του Πεντηκοστού Ψαλμού στον
ήχο της Κυριακής. Αυτή η «γνώμη» τους έπεσε στο κενό. Διότι οι περισσότεροι
Ιεροψάλτες υιοθέτησαν τη «καινοτομία» αυτή. Αποδέχτηκαν ότι αν ψάλλεται ο
Ψαλμός με λιτές κλασσικές γραμμές δημιουργεί ένα πολύ ωραίο άκουσμα. Μετά την
ανάγνωση του Ιερού Ευαγγελίου του Όρθρου συνηθίζεται οι πιστοί να ασπάζονται το
Ιερό Ευαγγέλιο. Με τη καινοτομία αυτή της ψαλμώδησης του (Ν) Ψαλμού στον ηχο
της Κυριακής εξοικονομείται ο απαιτούμενος Χρόνος. Γιαυτό και οι περισσότεροι
Ιεροψάλτες ενστερνίστηκαν τη ψαλμώδηση του (Ν) Ψαλμού τις Κυριακές
στους ορθόδοξους Ιερούς Ναούς.
Από την Ιερά Μονή Φιλοθέου Αγίου Όρους ο παρακάτω μελοποημένος ψαλμός του Δαυίδ
Δημοσίευση σχολίου