Ο μαραθώνιος βρίσκεται στην καρδιά του δυτικού πολιτισμού. Και μόνο ως λέξη, σήμερα είναι συνώνυμο της μεγάλης προσπάθειας, της χρονικής διάρκειας, της υπέρβασης των δυνάμεων. Ο μαραθώνιος είναι πρωτίστως ένα σύμβολο που έρχεται από τα βάθη των αιώνων, από το 490 π.Χ., όταν δηλαδή έγινε η μάχη μεταξύ Αθηναίων και Περσών.
Αναρωτιέται κανείς αν υπάρχει συναίσθηση της ιστορικής αξίας του αγωνίσματος που έχει δεκάδες χιλιάδες πιστούς στον πλανήτη. Η διαδρομή έρχεται από πολύ μακριά, έρχεται από μια σύγκρουση, από έναν πόλεμο. Το αγώνισμα έρχεται ως υπενθύμιση μιας διάθεσης κατάκτησης, ως μια υπενθύμιση για την ανθρώπινη φύση που ξέρει να διεκδικεί και ταυτόχρονα ξέρει να υπερασπίζεται.
Στον 21ο αιώνα είναι βέβαιο ότι οι αγώνες μαραθωνίου έχουν απολέσει τον πολεμικό χαρακτήρα. Δεν γίνονται προς τιμήν ενός νικητή πολέμου ούτε γίνεται λόγος για τον Ηρόδοτο, τον Φειδιππίδη ή τον Σπύρο Λούη. Ο μαραθώνιος, σήμερα, έτσι όπως έχει εξελιχθεί σε αγώνισμα που ξεπερνά τις ηλικίες, τις υπηκοότητες και κάθε είδους διαχωριστικά, αφορά την ατομική προσπάθεια. Ο μαραθώνιος σχετίζεται με την ατομική επιτυχία. Είναι ένα προσωπικό στοίχημα να καταφέρνει κάποιος να τερματίζει μια κούρσα των 42,195 χιλιομέτρων.
Οι δεκάδες χιλιάδες δρομείς από όλον τον κόσμο που επιλέγουν να αγωνιστούν στον μαραθώνιο έχουν ως αντίπαλο τον προσωπικό τους χρόνο. Δεν μιλάμε για τους ολυμπιονίκες και τους πρωταθλητές, αλλά για όσους αφιερώνουν προσωπικό χρόνο και δυνάμεις ώστε να καταφέρουν κάτι υπερβολικά δύσκολο. Στην εποχή που όλα γίνονται με ένα κλικ, οι μαραθωνοδρόμοι επιλέγουν τη μεγάλη απόσταση, επιλέγουν την αντοχή και όχι το γρήγορο και εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
Στους αγώνες μαραθωνίου που διεξάγονται σε μεγάλες πόλεις, όλοι παίρνουν μετάλλιο. Δεν είναι μια διάκριση του πρώτου και του δεύτερου. Αρκεί να τερματίσει ο αθλητής και θα τιμηθεί για τον κόπο του. Γιατί ακόμη κι αν δεν υπάρχει συναίσθηση της ιστορικής αξίας του αγωνίσματος, υπάρχει συναίσθηση της υπέρβασης των ανθρώπινων δυνάμεων. Δεν μπορεί οποιοσδήποτε να τρέξει μια τέτοια απόσταση και αναγνωρίζεται η μάχη με τον εαυτό του.
Θα μιλήσουν πολλοί για την εμπορική πλευρά των μεγάλων διοργανώσεων. Ακριβές συμμετοχές, σχεδόν υποχρεωτική συμμετοχή σε κάποια φιλανθρωπική δράση. Δεν είναι σπάνια τα ταμπελάκια «τρέχουμε για τον καρκίνο», «τρέχουμε για τα αδέσποτα». Από κοντά και τα προϊόντα που βρίσκουν την ευκαιρία να προωθήσουν την ετικέτα τους. Μικρό το κακό. Δεν είναι εκεί η ουσία της μεγάλης γιορτής που λέγεται Μαραθώνια Διαδρομή.
Πρακτικά οι Μαραθώνιοι είναι μεγάλες οικογενειακές γιορτές και ανάλογα με την πόλη διαμορφώνονται οι συνθήκες. Οσοι έχουν τρέξει στο Παρίσι έχουν να θυμούνται ότι μαζί με τα νερά και τα ισοτονικά που παρέχουν παραδοσιακά οι διοργανωτές, σερβίρονται και κρασιά. Το πώς μπορεί κάποιος να τρέχει 42 χιλιόμετρα, να δροσίζεται με κρασί και να δοκιμάζει τυριά ταυτόχρονα είναι η απορία όσων στήνονται για να χειροκροτήσουν τους δρομείς. Κάθε πόλη έχει ιδιαιτερότητες: άλλη έχει την ανηφόρα, αλλά και τις χάρες του κλασικού, άλλη έχει τις επίπεδες επιφάνειες και τα χαμηλότερα ατομικά σκορ. Σε κάθε περίπτωση, ο μαραθώνιος είναι μια οικογενειακή γιορτή όπου χειροκροτείται η ανθρώπινη δύναμη, χειροκροτείται το πλεονάζον, το αποκτημένο με μεγάλη προσπάθεια.
Τι σημαίνει άραγε μια επίθεση σε μαραθώνιο; Υπάρχουν σενάρια με δυνητικούς εχθρούς, συνωμοσίες και εικασίες για συγκρούσεις πολιτισμών. Ο,τι και να ισχύει, μια επίθεση σε διεθνή μαραθώνιο πλήττει ανθρώπους απογυμνωμένους από πολιτισμικά, οικονομικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά. Ο δρομέας που αποφασίζει να πειθαρχήσει στον εαυτό του για μια κούρσα 42,195 χιλιομέτρων δεν έχει κανένα χαρακτηριστικό. Φέρει απλά την ανθρώπινη υπόστασή του πέρα και πάνω από τις ανθρώπινες δυνάμεις.
Οι δρομείς δεν έχουν καμία άλλη δύναμη πέρα από αυτή που τους δίνουν τα πόδια τους, η ψυχή τους, ίσως και η προσμονή του χειροκροτήματος από έναν δικό τους άνθρωπο. Ακόμη κι αυτό την σήμερον ημέρα γίνεται στόχος.
[Tης Λώρης Κέζα από το BHmagazino 21-04-13]
Δημοσίευση σχολίου