Xρήστος Καραγιάννης: “Αναγκαία η δημιουργία σύγχρονου σκευοφυλακίου για τα Ιερά κειμήλια του Παναγίου Τάφου”

ellnews.com

Γράφει ο Θάνος Ξυδόπουλος

Ο  επίκουρος καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Χρήστος Καραγιάννης με άρθρο του στo «ellnews.com» χαρτογραφεί το ιερότερο προσκύνημα του πλανήτη τον Πανάγιο Τάφο του Χριστού, στα Ιεροσόλυμα. 

Ο κ. Χρ. Καραγιάννης με  γνωστικό ακαδημαϊκό αντικείμενο  σε θέματα  βιβλικής αρχαιολογίας και ιστορικής Γεωγραφίας της Αγίας Γης  και αρχαιολογικών ανασκαφών στα Ιερά Προσκυνήματα της Ορθοδοξίας αποκαλύπτει την μακρόχρονη ιστορία των Αγίων χωμάτων στα Ιεροσόλυμα, ενώ μιλά για την ανάγκη δημιουργίας ενός σύγχρονου ιερού σκευοφυλακίου για την καλύτερη δυνατή συντήρηση και διατήρηση των ιερών κειμηλίων του Παναγίου Τάφου.

«Ο Πανάγιος Τάφος αποτελεί το κατεξοχήν τόπο προσκυνήματος για κάθε Χριστιανό. Πλήθος πιστών, από όλη την Οικουμένη, επισκέπτεται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους την Ιερουσαλήμ με μοναδικό μέλημα να ικανοποιήσει την βαθύτερη εσωτερική επιθυμία, που σε αρκετές περιπτώσεις συνιστά σκοπό ζωής, το προσκύνημα στο ιερότερο για τους Χριστιανούς σημείο του πλανήτη, στον Τάφο του Χριστού. Η απόδοση τιμής στον Πανάγιο Τάφο εκ μέρους των Χριστιανών αποτυπώνεται όχι μόνο με το πλήθος των πιστών που προσέρχονται για το ιερό προσκύνημα αλλά και με τον σημαντικό αριθμό των αφιερωμάτων που η καθολική έκφραση της ευσέβειας εναπόθεσε, προς δόξα του Θεού, στο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο των Ιεροσολύμων.  Τα αφιερώματα αυτά φυλάσσει και διατηρεί η Αγιοταφιτική Αδελφότητα στο σκευοφυλάκιο του Παναγίου Τάφου.

 

Η Μίτρα του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Κυρίλλου Β΄(1865), που είναι ένα από τα σημαντικότερα ιερά κειμήλια του Παναγίου Τάφου και είναι ολόχρυση με πλούσιο διάκοσμο

Πρώτη η Aγία Ελένη μερίμνησε για τη δημιουργία ιδιαίτερου χώρου στον ναό της Αναστάσεως για την προστασία των αφιερωμάτων. Εκεί φυλάχθηκαν με περισσή προσοχή αυτοκρατορικά αναθήματα και η αργυρόχρυση θήκη που περιείχε πολύτιμο τεμάχιο του Τιμίου Σταυρού. Μεταγενέστερα, το Οδοιπορικό της Αιθερίας καταγράφει ότι είναι αδύνατο να καταμετρηθεί ο αριθμός των ιερών κειμηλίων που εκτίθενται κάθε Κυριακή στον ναό της Αναστάσεως. Η αυγούστα Θεοδώρα, ο Ιουστινιανός, ο Ηράκλειος, και πολλοί ευσεβείς κληρικοί και λαικοί απέθεταν προσερχόμενοι πολυποίκιλτα αφιερώματα, τα οποία στο πέρασμα των αιώνων συγκρότησαν μία μοναδική συλλογή. Η συλλογή αυτή σε αρκετές περιπτώσεις αποτέλεσε στόχο επιδρομών, όπως αυτής των στρατιωτών του Αλ Χακήμ το 1009 ή των Λατίνων το 1187, ενώ δεν λείπουν και οι στιγμές, όπου αξιοποιήθηκε για την εξαγορά της προστασίας των ιερών προσκυνημάτων της Αγίας Γης, όπως χαρακτηριστικά συνέβη το 1439 επί πατριαρχείας Ιωακείμ, ο οποίος απέτρεψε τη μετατροπή του ναού της Αναστάσεως σε τέμενος αποδίδοντας στους Μαμελούκους 6500 βενετικά χρυσά νομίσματα.

Στους αιώνες που ακολούθησαν οι προσφορές της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας, Πατριαρχών, Αρχιερέων αλλά και ηγεμόνων της Ρωσίας και των παραδουνάβιων περιοχών κόμισαν νέα ιερά κειμήλια – απόδειξη της βαθιάς πίστης των προσκυνητών που με ευλάβεια κλίνουν το γόνυ στον Πανάγιο Τάφο. Σήμερα το ιερό σκευοφυλάκιο του Παναγίου Τάφου διαφυλάσσει και προστατεύει την ανεκτίμητη αυτή πολιτιστική κληρονομιά, η οποία συνιστά τον αδιάψευστο μάρτυρα της μακραίωνης παρουσίας του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στους Αγίους Τόπους και του ακάματου έργου που η Αγιοταφιτική Αδελφότητα επιτελεί μεριμνώντας για τη διατήρηση όχι μόνο των ιερών προσκυνημάτων αλλά και των ιερών κειμηλίων.

Την ευθύνη για τη φύλαξη και συντήρηση έχει ο εκάστοτε Γέρων Σκευοφύλακας, ο οποίος κατέχει εξέχουσα θέση μεταξύ των μελών της Αγιοταφιτικής Αδελφότητας.  Στο σκευοφυλάκιο του Παναγίου Τάφου φυλάσσονται πολυποίκιλτα χρυσοκέντητα ιερά άμφια, επιτάφιοι, χρυσοκέντητες εικόνες, μίτρες, ποιμαντικοί ράβδοι, εγκόλπια, σταυροί ευλογίας, δισκοπότηρα, αρτοφόρια, δισκάρια, ευαγγέλια, λειψανοθήκες, εικόνες κ. ά. που χρονολογούνται από τον 17ο αι. κ. εξ.  και συνιστούν μία μοναδική συλλογή με ιδαίτερο ενδιαφέρον για κάθε πιστό και ερευνητή.

Ένα τμήμα της συλλογής αυτής παρουσιάστηκε εκδοτικά στο έργο του Ομ. Καθηγητή της Θεολογικής Σχολής κ. Νικολάου Ολυμπίου που επιγράφεται «Ιερά Κειμήλια του Παναγίου Τάφου» και αποτελείται από δύο τόμους. Η καταγραφή και παρουσίαση της συλλογής αυτής στο ευρύ αναγνωστικό κοινό συνιστά μία πνευματική προσφορά στο χριστιανικό αναγνωστικό κοινό, αλλά και στους ερευνητές και τους ειδικούς της Τέχνης. Η ανάγκη της υποστήριξης της δημιουργίας ενός σύγχρονου ιερού σκευοφυλακίου για την καλύτερη συντήρηση και διατήρηση των ιερών κειμηλίων του Παναγίου Τάφου και της παιρετέρω εκδοτικής παρουσίασης των θησαυρών της Ορθοδοξίας είναι αδήριτη, καθώς πρόκειται για μία μοναδική παγκοσμίως πολιτιστική κληρονομία, η οποία πιστοποιεί το πολύπονο έργο της Μητέρας όλων των Εκκλησιών, του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και αποτελεί τον άσβεστο φάρο της πνευματικής ανάτασης για κάθε πιστό».