vizantinaistorika.blogspot.gr
Η Ιερά Μονή του Αγίου
Παντελεήμονος του Αγίου Όρους, με τα εντυπωσιακά κτίρια, αποτελεί πνευματικό
φάρο και σημαντικό προσκύνημα για όλο τον ρωσικό κόσμο.
Είναι κτισμένη σε ένα ορμίσκο, μεταξύ
της Ιεράς Μονής Ξενοφώντος και του λιμανιού της Δάφνης και είναι αφιερωμένη
στον ομώνυμο Άγιο. Η μονή δίνει την εντύπωση μικρής πολιτείας με τις πολλές και
πολυόροφες οικοδομές και τους ψηλούς τρούλους των ναών.
Είναι πιο γνωστή ως το ρώσικο
μοναστήρι, ένα πραγματικά τεράστιο και επιβλητικό κτιριακό συγκρότημα. Από
μακρυά δίνει την εντύπωση ότι πρόκειται για φρουριακό συγκρότημα με
πολυποίκιλους τρούλους και πολλά παράθυρα.
Η Μονή ιδρύθηκε στη θέση αυτή το
1765. Το παλιότερο κτηριακό συγκρότημα ανάγεται στον 11ο αιώνα. Τον 13ο αι. η
Μονή καίγεται και την ανακατασκευή της ενισχύουν οικονομικά ο Ανδρόνικος Β'
Παλαιολόγος και Σέρβοι ηγεμόνες. Περίοδοι ακμής εναλλάσσονται με περιόδους ανέχειας.
Οι μοναχοί είναι κυρίως Έλληνες αλλά και Ρώσοι, οι οποίοι υπερτερούν αριθμητικά
μετά τα 1497.
Στη μονή αυτή άρχισαν να συρρέουν
από το 1840 πολλοί Ρώσοι μοναχοί, οι οποίοι στα τέλη του 19ου αι. ξεπέρασαν τα
1000 άτομα. Μάλιστα από το 1875 μπορούσαν να εκλέγουν Ρώσο ηγούμενο. Με τις
γενναίες χορηγίες των Ρώσων τσάρων και του ηγεμόνα της Μολδοβλαχίας Σκαρλάτου
Καλιμαύχη, χτίστηκε το τεράστιο κτιριακό συγκρότημα, τα πολλά και μεγάλα
παρεκκλήσια και όλα στολίστηκαν με χρυσάφι και ασήμι.
Όμως η πτώση της τσαρικής
Ρωσίας οδήγησε τη μονή σε παρακμή. Πάντως τα τελευταία χρόνια έρχονται να
μονάσουν στον Άγιο Παντελεήμονα νέοι μοναχοί από τη Ρωσία και τις άλλες
ρωσόφωνες χώρες. Επίσης η μονή απέκτησε μέρος της λάμψης της ύστερα από την
ανακαίνιση των περισσοτέρων κτιρίων της.
Όλα τα οικοδομήματα αποτελούν
δείγματα της ρωσικής αρχιτεκτονικής και είναι διακοσμημένα με τοιχογραφίες της
ρωσικής ζωγραφικής σχολής του 19ου αι. Το καθολικό είναι αφιερωμένο στον Άγιο
Παντελεήμονα. Κτίστηκε το διάστημα 1812-1821 και ακολουθεί τη μορφή και το
τυπικό των αθωνικών ναών. Εκτός του κεντρικού ναού υπάρχουν τα μεγάλα
παρεκκλήσια της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, του Αγίου Μητροφάνη και της Αναλήψεως
του Κυρίου, το πενταόροφο οικοδόμημα των κελιών των μοναχών.
Η Τράπεζα, χτίστηκε το 1890 και
τοιχογραφήθηκε το 1897. Βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το καθολικό, που μπορεί
να εξυπηρετήσει ταυτόχρονα σχεδόν 1000 άτομα. Πάνω από την είσοδο της Τράπεζας
είναι το καμπαναριό. Ένα επιβλητικό κτίριο με 32 καμπάνες. Η μεγαλύτερη
βρίσκεται στον πρώτο όροφο και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο. Έχει
διάμετρο σχεδόν 3 μέτρα, ζυγίζει 13 τόνους και όταν κτυπά ακούγεται μέχρι τον
Πολύγυρο, 70 χιλιόμετρα μακριά.
Σε αντίθεση με τις υπόλοιπες μονές
η Θεία Λειτουργία δεν τελείται στο καθολικό, αλλά στο παρεκκλήσι της Αγίας
Σκέπης. Αυτό γίνεται διότι σύμφωνα με το Τυπικό της μονής, η Θεία Λειτουργία
τελείται στο καθολικό στα ελληνικά και στα ρωσικά εκ περιτροπής, ενώ σε όλα τα
υπόλοιπα παρεκκλήσια μόνο στα ρωσικά.
Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι
επισκέπτες το μεγάλο καμπαναριό κατασκευής 1893, με τη μεγαλύτερη αγειορίτικη
καμπάνα, καθώς και τη βιβλιοθήκη της Μονής με τα σπάνια εικονογραφημένα
χειρόγραφα. Στη βιβλιοθήκη φυλάγονται 1064 χειρόγραφοι κώδικες σε δέρμα και σε
χαρτί και 25.000 Ελληνικά και Σλάβικα έντυπα. Στο σκευοφυλάκιο φυλάγονται Τίμιο
Ξύλο, θαυμάσιες φορητές εικόνες, λείψανα πολλών αγίων, εξαίρετα χρυσοκέντητα
άμφια, πολλά λειτουργικά σκεύη από χρυσό και άργυρο, εικόνες με πολύτιμους
λίθους αξίας, σταυροί και άλλα πολλά.
Δημοσίευση σχολίου