ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΣ

http://users.sch.gr
Η γνωστότερη μετά την "Πορταΐτισσα" θαυματουργή εικόνα του Αγίου Όρους που βρίσκεται στην Ιερά Μονή Δοχειαρίου από το 1646. Είναι αρχαία τοιχογραφία της Παναγίας που βρίσκεται εξωτερικά στον ανατολικό τοίχο της τράπεζας και προς τα δεξιά της εισόδου της. Οι πατέρες της Μονής αναφέρουν ότι είχε αγιογραφηθεί από την εποχή του κτήτορος της Μονής Νεοφύτου, τον 11ο αιώνα.

Εκεί, όπως αναφέρεται στο ιστορικό της Μονής, "λάμπει ως πολύφωτος σελήνη, σαν άριστος κυβερνήτης και σοφός οικονόμος το διακυβερνά", φυλάσσοντας από κάθε προσβολή και επήρεια τους ασκομένους σε αυτό οσίους πατέρες, αλλά και όσους προστρέχουν σ' εκείνη με πίστη, ζητώντας την βοήθεια της. Και γενικά διαφυλάττει και γοργώς και προθύμως υπακούει και ελεεί όλους, όσοι την ευλαβούμαστε και την επικαλούμαστε με πίστη.

Όπως αναφέρει στο Συναξάρι Ο όσιος Νικόδημος, στη Μονή του Δοχειαρίου, στο δεξί μέρος της Τραπέζης του Μοναστηρίου, βρισκόταν μια παλαιά εικόνα της Παναγίας. Το έτος 1646, που ήταν ένα έτος πολύ δύσκολο για την Ιερά Μονή, διότι δεν είχε τα απαραίτητα χρήματα για να πληρώσει τους καθορισμένους φόρους στους Τούρκους κατακτητές, ο τραπεζάριος του Μοναστηριού, περνούσε μπροστά από αυτήν την εικόνα συνεχώς, ακόμα και τη νύχτα βαστάζοντας στα χέρια του αναμμένα δαδιά. 

Μια βραδιά, εκείνο το έτος, λοιπόν, καθώς περνούσε και πάλι μπροστά από την εικόνα της Θεοτόκου, ακούει φωνή να βγαίνει από την εικόνα και να του λέει: "Να μην ξαναπεράσεις από εδώ με δαδιά καπνίζοντας την εικόνα μου". Ό μοναχός νομίζοντας ότι κάποιος άνθρωπος φώναξε, καταφρόνησε τη φωνή και δεν έδωσε σημασία. Μετά από λίγες ημέρες, κι ενώ εκείνος συνέχιζε να περνάει μπροστά από την εικόνα με αναμμένα τα δαδιά, ακούει και πάλι τη φωνή να του λέει: '"Ώ Μοναχέ αμόναχε, έως πότε θα συνεχίσεις να καπνίζεις τη μορφή μου και να με μαυρίζεις ατιμώντας με;". Και συγχρόνως με τη φωνή έχασε ο ταλαίπωρος το φως του κι έμεινε τυφλός."

Έτσι καταλαβαίνοντας το σφάλμα του, ότι δηλαδή καταφρόνησε την πρώτη φωνή και δεν υπάκουσε, κατασκεύασε ένα στασίδι μπροστά στην εικόνα της Παναγίας και την παρακαλούσε συνεχώς να του συγχωρέσει αυτό το εξ' απροσεξίας αμάρτημα και να του χαρίσει το φως του, ώστε βλέποντας την Αγία Εικόνα της να την δοξάζει και να την ευχαριστεί πάντοτε. Και η Παναγία μας, εισάκουσε την προσευχή του και του είπε: "Ιδού, από σήμερα σου χαρίζω το φως και πρόσεξε στο εξής να μην περάσεις με αναμμένα δαδιά, γιατί εγώ είμαι η Κυρία της Μονής αυτής και γοργά υπακούω σ' εκείνους που με επικαλούνται και τους χαρίζω τα προς σωτηρία αιτήματά τους, διότι καλούμαι Γοργοϋπήκοος".

Πολύ σύντομα το θαύμα αυτό και η υπόσχεση της Θεοτόκου έγιναν γνωστά σε όλο το Όρος και η εικόνα της αυτή έγινε παναφιορειτικό προσκύνημα. Η εικόνα συμπεριλήφθηκε σε παρεκκλήσι που κτίστηκε προς τα δεξιά της. Από τότε η Αγία αυτή εικόνα ονομάζεται Γοργοϋπήκοος, γιατί πραγματικά με τα θαυμαστά έργα της συνεχώς αποδεικνύει ότι γρήγορα υπακούει σ' εκείνους που προστρέχουν σ' αυτήν με ευλάβεια και πίστη.

Η ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΕΙΚΟΝΑ

Και πραγματικά η χάρη της ενεργεί πάμπολλα θαύματα όχι μόνο στο Άγιο Όρος, αλλά και έξω από αυτό, σε πόλεις και χωριά, σε ολόκληρη την Ελλάδα, αλλά και σε άλλα μέρη, όπου την ευλαβούνται και την επικαλούνται. Η Παναγία η Γοργοϋπήκοος είναι πολύ θαυματουργή, ιατρεύει διάφορες ασθένειες, χαρίζει παιδιά σε άτεκνα ζευγάρια, φανερώνει απολεσθέντα αντικείμενα, προστατεύει όσους κινδυνεύουν στη θάλασσα, λυτρώνει όσους αιχμαλωτίζονται, θεραπεύει από τον πονοκέφαλο και την κόπωση, ανορθεί τους παραλύτους, χαρίζει το φως στους τυφλούς, θεραπεύει από θανατηφόρες ασθένειες, διώκει τις ακρίδες από τα χωράφια και άλλα πολλά θαυμαστά που βρίσκονται γραμμένα στη Μονή Δοχειαρίου, ως θαυματουργές επεμβάσεις της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου.

Έτσι βοηθάει και σώζει γρήγορα όσους με πίστη καταφεύγουν σε αυτή και την επικαλούνται και την τιμούν ως Γοργοϋπήκοο. Έκτοτε πολλές εικόνες, εκκλησίες, αλλά και μονές τιμούν την Παναγία την Γοργοϋπήκοο.Γιατί πραγματικά αισθανόμαστε πόσο μεγάλη ανάγκη έχουμε από τις πρεσβείες, τις μεσιτείες και την μητρική προστασία Της στους δύσκολους καιρούς που ζούμε. Η Μητέρα του Κυρίου μας μεριμνά γοργά για τη σωτηρία όλων μας και αναδίδει χάρη σε όλους όσους την επικαλούνται με πίστη, ελπίδα και αγάπη. Ας την επικαλούμαστε πάντοτε, ας ψάλλουμε την παράκληση της και ας την πανηγυρίζουμε την ημέρα της εορτής της, την 1η Οκτωβρίου.

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΥ ΣΤΗ ΜΑΝΔΡΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

Γύρω στα 1800 κάποιος μοναχός από το Άγιον Όρος ξεκίνησε να πάει στη Μικρά Ασία όπου υπήρχαν μετόχια αγιορείτικα, φέρνοντας μαζί του και αγιογραφημενες εικόνες για να τις πουλήσει. Μια από αυτές τις εικόνες, ποιος ξέρει με πόσες νηστείες και προσευχές αγιογραφημένη, ήταν της Παναγίας της επονομαζόμενης Γοργοεπηκόου. Την εικόνα αγόρασε στη Σμύρνη μια οικογένεια ευσεβής, πού με τα χρόνια την έδινε πολύτιμη κληρονομιά σε κάθε πρωτότοκο. Έτσι ήρθε και στα χέρια της Ιφιγένειας.

Πρώτο γνωστό θαύμα

Μία μέρα του 1907, όταν η Ιφιγένεια Αναπλιώτου ήταν βρέφος στην κούνια, όπως της διηγούντο οι γονείς της. συνέβη το έξης θαυμάσιο: Οι γονείς γευμάτιζαν στον κάτω όροφο του σπιτιού τους, όταν από τον επάνω όροφο, πού ήταν η κούνια με το παιδί, ακούστηκε ένας δυνατός θόρυβος που όλοι ξαφνιάστηκαν, ιδίως η μητέρα της Ελευθερία, πού φώναξε τρομαγμένη, μήπως της απήγαγαν το παιδί, και αμέσως έτρεξαν να δουν τι συμβαίνει. Και αυτό που αντίκρυσαν ήταν κάτι το απίστευτο. Η εικόνα μόνη της είχε κατέβει από το εικονοστάσι, πού ήταν στο ίδιο δωμάτιο, και είχε σταθεί όρθια στο κιγκλίδωμα της κούνιας, ενώ το βρέφος κοιμόταν ήσυχο και αμέριμνο.

Τρόμαξαν, σάστισαν, έτρεξαν και φώναξαν τον ιερέα και έκαναν μια κατανυκτική παράκληση στην ΙΙαναγία και με δέος την έβαλαν πάλι στο εικονοστάσι. Αυτό το θαυμάσιο γεγονός το γιόρταζαν αυτή την ίδια μέρα κάθε χρόνο, στις 8 Σεπτεμβρίου, κάνοντας αγρυπνία στο σπίτι τους.

Πρόσφυγες στην Ελλάδα

Όταν το 1922 έγινε η Μικρασιατική καταστροφή και ο διωγμός, η οικογένεια της Ελευθερίας κατόρθωσε να περάσει στη Μυτιλήνη. Μέσα στα ελάχιστα πράγματα πού μπόρεσαν, όπως όλοι, να πάρουν μαζί τους,πρώτη ήταν η εικόνα αυτή της Παναγίας.

Στη Μυτιλήνη όπου εγκαταστάθηκαν, η μητέρα της Ιφιγένειας, Ελευθερία, κάθε 8η Σεπτεμβρίου γιόρταζε την Παναγία εις ανάμνησιν του μεγάλου θαύματος της στη Σμύρνη.

Φλεγόμενη και μη καιόμενη

Μια χρονιά. 8 Σεπτεμβρίου, θα γιόρταζαν την Παναγία και όπως πάντα η Ελευθερία κατέβασε την εικόνα να την περιποιηθεί. Με πολλή ευλάβεια την καθάρισε και έτριψε το φωτοστέφανο της να γυαλίσει με αμμωνία, χωρίς να ξέρει φυσικά, ότι προκαλούσε φθορά στην εικόνα, πού υπάρχει ως τώρα. Αφού την τακτοποίησε, την ακούμπησε στο τραπέζι πού ήταν ακριβώς κάτω από το εικονοστάσι, όπου υπήρχαν και θρησκευτικά βιβλία.

Κάποια στιγμή, πού βρισκόταν σε άλλο δωμάτιο, φύσηξε δυνατός αέρας από το ανοικτό παράθυρο και σήκωσε το πετσετάκι που ακουμπούσε το αναμμένο καντήλι στο εικονοστάσι. Πήρε φωτιά μια άκρη, έπεσε ένα αναμμένο κομμάτι στο τραπέζι άναψαν τα βιβλία, κάηκε το τραπέζι και στη στιγμή μεταδόθηκε η φωτιά σ' όλο το δωμάτιο. Η Ελευθερία, καίτοι κάπως βαρόκοη λόγω της ηλικίας της, άκουσε κάποιους χτύπους. Απορώντας τι να είναι, βγήκε στη πόρτα, αλλά δεν είδε κανέναν. 

Οι χτύποι όμως συνεχίζοντο πιο έντονα, και τότε ανέβηκε επάνω και μόλις άνοιξε την πόρτα του δωματίου, πετάχτηκαν φλόγες και καπνοί. Ζαλίστηκε, δεν μπορούσε να αναπνεύσει και με κόπο μπόρεσε να φωνάξει τους γειτόνους να σβήσουν τη φωτιά. Όταν τελικά μπόρεσε να μπει στο δωμάτιο, και έψαχνε με τα μάτια μέσα να διακρίνει κάτι στις φλόγες, πού ακόμα κρατούσαν. Και τι ήταν αυτό πού αντίκρυσε;

Η εικόνα της Παναγίας, ανάμεσα στις φλόγες και στους καπνούς την κοίταζε από μακριά, χαμογελαστή, με κείνο το γλυκύτατο της μειδίαμα, ανέγγιχτη από τη φωτιά, και από τους καπνούς ώστε να λάμπει έτσι όπως την είχε γυαλίσει η ίδια. Οι φλόγες την είχαν σεβαστεί, και μήτε ίχνος καπνού την είχε αμαυρώσει.

Όλη η οικογένεια φύλαγαν και αυτό το θαύμα σαν πολύτιμο μαργαριτάρι στην καρδιά τους.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ

Τέσσερις Μοναχές ξεκίνησαν να κτίσουν ένα Μοναστήρι, Ησυχαστήριο. Μια μέρα (Ιανουάριο του 1965), ήρθαν στην Αθήνα, και έμεναν προσωρινά στο πατρικό σπίτι μιας εξ' αυτών, πού ήταν εξοχικό, στα Μελίσσια.

Εκεί, εκτελούσαν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, και συγχρόνως έψαχναν, για έναν κατάλληλο τόπο, για να κτίσουν σιγά-σιγά το Μοναστήρι τους. Τέλος, βρήκαν έναν τόπο στο Καπανδρίτι, τους άρεσε, και έδωσαν και μια προκαταβολή.

Η σκέψη τους ήταν, να παραγγείλουν στο Άγιον Όρος μια Εικόνα της Παναγίας της Γοργοεπηκόου, στο όνομα της οποίας θα αφιέρωναν το Μοναστήρι.

Μια μέρα, ήρθε να τις επισκεφθεί μια γυναίκα. Η Ιφιγένεια Αναπλιώτου. Αφού έμεινε αρκετά μαζί τους, σηκώθηκε να φύγει, λέγοντας:

- Πρέπει να πηγαίνω, γιατί έχω να περάσω από την εκκλησία, να πάρω μια Εικόνα μου, πού την πήγα για τους «Χαιρετισμούς». Ξέρετε, μαθεύτηκε πώς είναι πολύ θαυματουργή, και μου ζήτησαν να την πάω, να την προσκυνήσουν. Αλλά την ξύνουν οι γυναίκες, και φοβάμαι, πώς θα μου την αλλοιώσουν.

Μετά, τους διηγήθηκε, ότι την έφερε απ’ τη Σμύρνη. Ότι ήταν Εικόνισμα οικογενειακό, και από γενιά σε γενιά, ερχόταν πάντα στο πρώτο παιδί της οικογενείας, και τελευταία, ήρθε στα χέρια της….

- Σε ποια Χάρη της Παναγίας είναι η Εικόνα; Ρώτησαν εκείνες πολύ συγκινημένες.

- Είναι η Παναγία, η Γοργοεπήκοος, απάντησε η γυναίκα.

Μια αγαλλίαση και μια λαχτάρα πλημμύρισε την καρδιά, των τεσσάρων αφοσιωμένων Μοναχών.

- Και μεις, στην Γοργοεπήκοο θα αφιερώσουμε το Μοναστήρι μας, είπαν. Δεν μας την δίνεις την Εικόνα;

Αρνήθηκε ευγενικά, και κείνες δεν επέμεναν. Αυτά, έγιναν στα μέσα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Προς το Πάσχα, τους στέλνει ένα μήνυμα, ότι θα τους δώσει την Εικόνα, όταν θα κτίσουν το μοναστήρι. Είπε ακόμα, πώς και κείνη πάντα ονειρευόταν να της κτίσει μία εκκλησία, αλλά δεν είχε την οικονομική δυνατότητα.

Φαντάζεστε τη χαρά όλων, και πόσες ευχαριστίες έκαναν στην Παναγία, και στη Θεία Οικονομία οι Μοναχές, κατασυγκινημένες.

Από τότε, πέρασαν μερικοί μήνες. Τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς, το 1965, την παρακάλεσαν να τους δώσει, για λίγο, την Εικόνα, για να βγάλουν μερικές φωτογραφίες της, γιατί θα έκαναν την πρώτη τους υπαίθρια Λειτουργία, στο Καπανδρίτι. Την έδωσε ευχαρίστως και όταν πήγαν να την επιστρέψουν τους είπε:

«Κρατήστε την»

…Από κείνη την ευλογημένη ώρα, το Εικόνισμα της Υπεραγίας Θεοτόκου, της Γοργοεπηκόου, βρίσκεται στα χέρια τους, και με την χάρη της και τη δύναμή της, κτίστηκε η Ιερά Μονή Μάνδρας.

ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΥ ΣΤΗ ΜΑΝΔΡΑ ΑΤΤΙΚΗΣ

1968
Στα νταμάρια Πεντέλης, δούλευαν εργάτες δεμένοι με σκοινιά λόγω του μεγάλου ύψους και έκοβαν το βουνό. Ξαφνικά, κόπηκαν τα σκοινιά και έπεσε ο Σπυρίδων Καστανάς. Έτρεξαν οι άλλοι εργάτες να τον περιμαζέψουν κομμάτια, αλλά, προς μεγάλη τους έκπληξη, τον είδαν να κάθεται πάνω σε μια πέτρα. Και ενώ όλοι απορούσαν πού ούτε καν είχε γρατζουνισθεί, εκείνος έβγαλε από την τσέπη του την Εικόνα της Παναγίας της Γοργοϋπηκόου, και τους είπε, πώς την ώρα πού έπεφτε, μόνο «Παναγία μου» φώναξε και ω του θαύματος, την είδε και οφθαλμοφανώς να τον βαστάζει και έτσι δεν έπαθε τίποτα.

Πειραιάς 5/11/1969
Στις 5 Νοεμβρίου 1969, ο ανεψιός μου Εμμανουήλ Κυριακουλάκης, ετών 18, εργαζόταν εις το Μηχανουργείον του κ. Καταπόδη, εις τον Άγιον Γεώργιον. Κατά την ώρα της εργασίας του, εξερράγη μια μπουκάλα οξυγόνου και ανεφλέγη, και από τις φλόγες της εκάησαν τρία άτομα. Ο ανεψιός μου και δύο εργάτες, εκ των οποίων ο ένας απέθανε. Ενοσηλεύθηκαν στο Νοσοκομείον ΚΑΤ. Ο Μανώλης ήταν πολύ σοβαρά καμένος και οι γιατροί μας απέλπισαν. Τελικώς 5 καθηγητές έκαναν συμβούλιο, γιατί εν τω μεταξύ απ' τα πολλά εγκαύματα έπαθε και πνευμονία, και μας είπαν, πώς είναι ζήτημα αν αντέξει μέχρι το πρωί!

Άλλη ελπίς δεν μας έμεινε, μόνον η Παναγία. Η συγκάτοικος μας, Άννα Σακελαράκη, μας έδωσε την Εικόνα της Παναγίας και του την βάλαμε επάνω του. Το ίδιο εκείνο βράδυ, ερχόμενη από το σπίτι του και κλαίουσα, είδα την Εικόνα της Παναγίας να μεγαλώνει και να μου κλείνει το δρόμο μου, και μου είπε μια φωνή: Ο Μανώλης θα γίνει καλά. Αμέσως, έχασα τη φωνή μου, λύγισαν τα πόδια μου, και σύρθηκα μέχρι την πόρτα μου, πού ήταν μερικά μέτρα πιο κάτω. Ελιποθύμησα, και μετά ένα τέταρτο συνήλθα και τους είπα τι συνέβη. Το πρωΐ πηγαίνοντας στο Νοσοκομείο, τον βρήκαμε πολύ καλύτερα και εκτός κινδύνου, όπως μας είπαν οι γιατροί. Και μετά ένα μήνα ήταν τελείως καλά.
η θεία του Ειρήνη Χριστοφορίδου

6/5/1986
Ο αδελφός μου Αντώνιος Καφούρος, πού ζει στην Αυστραλία, ήταν άρρωστος βαρειά με κύστη μέσα στον εγκέφαλο, και νοσηλευόταν εκεί σε νοσοκομείο επί ένα μήνα. Προ ημερών με ειδοποίησαν, ότι την Μεγάλη Παρασκευή θα χειρουργηθεί. Ανέβηκα αμέσως Μεγάλη Παρασκευή το πρωΐ στην Παναγία τη Γοργοεπήκοο της Μάνδρας Αττικής και προσευχήθηκα με δάκρυα καυτά στην Παναγία να τον βοηθήσει, διότι η εγχείρηση ήταν πολύ επικίνδυνη. Το βράδυ μετά τον Επιτάφιο, όταν γύρισα στο σπίτι μου, στις δώδεκα τη νύχτα μου τηλεφώνησαν απ' την Αυστραλία, πώς δεν έγινε εγχείρηση, γιατί δε του βρήκαν τίποτα και είναι εντελώς καλά. Η Παναγία η Γοργοεπήκοος, έκανε αυθημερόν το θαύμα της. Χίλιες δόξες, Παναγία μου», χίλια ευχαριστώ.
Ευαγγελία Γαλιωτζή, Πειραιάς

1987
Το καλοκαίρι του 1987 ο σύζυγος μου υπέστη οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου. Η κατάσταση του ήτο εξαιρετικά σοβαρή, έγινε όμως σοβαρότερη όταν υπέστη και πνευμονικό οίδημα. Κυριακή μεσημέρι ο γιατρός κ. Παπουτσάκης στο Γενικό Κρατικό Νικαίας με πληροφορεί ότι ο σύζυγος μου πεθαίνει.

Στα χέρια, μου κρατούσα μια εικονίτσα της Παναγίας Γοργοεπηκόου. Πλησίασα το σύζυγο -ετοιμοθάνατο πλέον- και του έδωσα να ασπασθεί την εικόνα, ήταν η μόνη ελπίδα μου.

Βγήκα στο διάδρομο και παρακαλούσα να κάνει το θαύμα της, για κείνον… για τα παιδιά …. για μένα….
Δεν πέρασαν δέκα λεπτά και βλέπω έντρομη, τον γιατρό να βγαίνει από την εντατική μονάδα. Με πλησιάζει έκπληκτος και μου λέγει «έγινε θαύμα». «Ήμουν σίγουρη», του απήντησα και με συγκίνηση μου εξήγησε την απρόσμενη εξέλιξη.
Ευχαριστώ την Παναγία μας για τις άπειρες ευεργεσίες της.
Περιορέλλη Θέκλα, Πειραιεύς

16/12/1990
Ο σύζυγος μου, στις 16 Δεκεμβρίου 1990 έπαθε έμφραγμα και εγκεφαλικό. Οι γιατροί, παθολόγος, καρδιολόγος, και νευρολόγος μου είπαν: Υπομονή. Τι περιμένεις πια. Μετά λίγες μέρες η κατάσταση του χειροτερεύει. Έρχεται νύχτα παθαίνει παροξυσμούς, είμαι μόνη δεν ξέρω τι να κάνω, το σπίτι μας δεν έχει γείτονες, μονάχα της Παναγίας, βλέπω απέναντι μας το Μοναστήρι. Ζητώ βοήθεια στην κουμπάρα μου νάρθει να μου κάνει παρέα, και βγαίνω στην αυλή και κοιτώντας προς το Μοναστήρι, παρακαλώ τη χάρη Της και τούτη τη φορά να μας βοηθήσει. Έλα Παναγία μου, δεν έχω κανέναν άλλο από σένα.

Μετά από δέκα λεπτά συνέρχεται ο άνδρας μου και μου λέει: Ποια είναι αυτή η γυναίκα, η άγνωστη, πού ήρθε στο σπίτι μας; Εγώ ξαφνιάστηκα, δεν ήξερα τι να του πω. Του λέω: Καλωσόρισε την. Τότε εκείνος μου απαντά: Μου λέει να φέρουμε τα Άγια των Αγίων.

Εγώ κατάλαβα τι σήμαινε αυτό, και πώς η γυναίκα ήταν η Παναγία. Κάλεσα τότε τα παιδιά μας και αφού τους τα διηγήθηκα όλα καλέσαμε τον ιερέα με τα Άγια των Αγίων, δηλαδή τη Θεία Κοινωνία, και τον κοινώνησε. Μετά την Θεία Κοινωνία έπεσε σε λήθαργο και ξύπνησε το βράδυ. Τι τρέχει; μου λέει. Ήμουν άσχημα, δεν θυμάμαι τίποτα, μόνο τη γυναίκα θυμάμαι πού ήρθε. Μια ψηλή, μελαχροινή με μακρυά ρούχα και μαντήλι στο κεφάλι και μου είπε να φέρω τα Άγια των Αγίων. Μετά έφυγε και πήγε και κάθησε απέναντι σε ένα ύψωμα. Δε θυμάμαι τίποτε άλλο. Από κείνη τη μέρα ο σύζυγος μου έγινε καλά χάρις στη θαυματουργική επέμβαση της Υπεραγίας Θεοτόκου της Γοργοεπηκόου, πού έχει το Μοναστήρι της πάνω στο βουνό και πού κάθε μέρα το βλέπω από την αυλή μου και της στέλνω ευχαριστίες και προσκυνήματα.
Ανδρέας και Σουζάνα Τροχαλάκη, Άνω Μαγούλα Αττικής

7/8/92
Χρόνια τρέχαμε απ' τον ένα γιατρό στον άλλο χωρίς να καταφέρουμε ν’ αποκτήσουμε ένα παιδάκι. Εξετάσεις, θεραπείες, φάρμακα, εγχειρήσεις και πόνος, πολύς πόνος σωματικός και ψυχικός, αλλά αποτέλεσμα κανένα.
Ένα Κυριακάτικο πρωϊνό του Νοεμβρίου του 1991 ήλθαμε για πρώτη φορά στη μονή της Παναγίας Γοργοεπηκόου της Μάνδρας.
Γονάτισα μπροστά στη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας κι άρχισα να κλαίω με λυγμούς, να της λέω το παράπονό μου, το βάσανο πού μου έκαιγε την καρδιά, και να την παρακαλώ να με βοηθήσει ν' αποκτήσω κι εγώ ένα παιδί.

Δίπλα ο σύζυγός μου παρακαλούσε κι εκείνος κλαίγοντας. Καθώς φεύγαμε σκέφθηκα να τάξω κάτι στην Παναγία. Έπιασα τις καδένες στο λαιμό μου. Μα όχι. Καδένες είχα πολλές δεν θα είναι κάτι πού θα το στερηθώ, σκέφθηκα. Το ίδιο και δακτυλίδια. Κοίταξα τα δύο βραχιόλια πού φορούσα, βραχιόλια δεν είχα άλλα. Σκέφτηκα να τάξω το ένα μα τελικά έταξα και τα δύο. Ο σύζυγος μου έταξε να βαπτίσουμε στη Μονή το παιδί.

Μετά από δύο εβδομάδες το θαύμα έγινε, ήμουν έγκυος! Η χαρά μας δεν περιγραφόταν. Μόνο όσοι έχουν βρεθεί στην ίδια θέση με μας, μπορούν να την καταλάβουν, να την φανταστούν.
Πέρασαν οι μήνες της κυήσεως, της γλυκείας αναμονής και στις 7 Αυγούστου 1992, κρατήσαμε για πρώτη φορά στην αγκαλιά μας το γιό μας και την κόρη μας. Η Παναγία μου χάρισε δίδυμα.

Ξαναπήγαμε στο μοναστήρι, με τα παιδιά μας στην αγκαλιά και με δάκρυα χαράς αυτή την φορά. Ευχαριστήσαμε την Παναγία για το θαύμα της. Έβγαλα και τα βραχιόλια και τα κρέμασα στην εικόνα γεμάτη ευγνωμοσύνη κι ευτυχία.
Τώρα το χέρι μου είναι γυμνό από στολίδια, μα τα στολίδια του σπιτιού μου, τα παιδιά μου, γεμίζουν την καρδιά μου χαρά κι ευτυχία, τη ζωή μου νόημα κι αξία και την ψυχή μου πίστη στο Θεό και την Παναγία. Στις 22-11-92 βαπτίσαμε τα παιδιά μας στη Μονή.
Φραγκίσκα Γκέλη

Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΣ (ΑΘΗΝΩΝ)

Ο ναός βρίσκεται ακριβώς δίπλα στη σύγχρονη Μητρόπολη Αθηνών και είναι αφιερωμένος στην Παναγία Γοργοεπήκοο και τον Άγιο Ελευθέριο. Κατασκευάστηκε στο τέλος του 12ου αιώνα, στα ερείπια ενός αρχαίου ναού που ήταν αφιερωμένος στην Ειλειθυία. Αρχικά ονομαζόταν "Μικρή Μητρόπολις", ήταν αφιερωμένος στην Παναγία Γοργοεπήκοο και ανήκε στην επισκοπική κατοικία της Αθήνας. Στον 17ο αιώνα ο ναός αναφέρεται και ως "Γοργοεπήκοος" και ως "Καθολικόν". Το 1841 στέγασε τη δημόσια βιβλιοθήκη της Αθήνας και από το 1863 αφιερώθηκε και στον Άγιο Ελευθέριο.

Ο ναός είναι τετρακιόνιος, σταυροειδής εγγεγραμμένος, με τριμερή νάρθηκα, του οποίου το κεντρικό, καμαροσκεπές τμήμα είναι ψηλότερο από τα δύο πλάγια. Οι τοίχοι του ναού είναι εξ ολοκλήρου κατασκευασμένοι από μεγάλους μαρμάρινους ακόσμητους λίθους και ανάγλυφα, που προέρχονται από αρχαία ελληνικά, ρωμαϊκά και πρώιμα Βυζαντινά μνημεία, ενώ δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πουθενά πλίνθοι. Ως το ύψος των παραθύρων, είναι επενδεδυμένοι με ακόσμητες μαρμάρινες πλάκες ενώ τα ενενήντα συνολικά ανάγλυφα, έχουν τοποθετηθεί στο ανώτερο τμήμα των τοίχων, δημιουργώντας ένα μοναδικό για βυζαντινή εκκλησία διακομητικό αποτέλεσμα. Ο τρούλλος είναι το μόνο μέρος του ναού, οικοδομημένο με την τυπική πλινθοπερίκλειστη τοιχοδομία.

Οι τοίχοι του ναού είναι εξ ολοκλήρου κατασκευασμένοι από μεγάλους μαρμάρινους ακόσμητους λίθους και ανάγλυφα, που προέρχονται από αρχαία ελληνικά, ρωμαϊκά και πρώιμα Βυζαντινά μνημεία, ενώ δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πουθενά πλίνθοι.

Η ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΓΟΡΓΟΫΠΗΚΟΟΣ (ΒΕΡΟΙΑ)

Ο ναός της Παναγίας Γοργούπηκόου Βέροιας είναι ένα ακόμη κτίσμα των υστεροβυζαντινών χρόνων. Ο ναός πιθανότατα κτίστηκε πριν τον 15ο αιώνα, όπως προκύπτει από την ανεύρεση σ’ αυτόν τοιχογραφιών οι οποίες χρονολογούνται στην συγκεκριμένη περίοδο. Αυτό προκύπτει και από το γεγονός ότι κατά την διάρκεια της Οθωμανοκρατίας δεν επιτρεπόταν η ανέγερση καινούργιων ναών παρά μόνο η ανακαίνιση ήδη υπαρχόντων ή η ανοικοδόμηση όσων είχαν καταστραφεί

Ο πρώτος ναός ανήκε στον αρχιτεκτονικό τύπο της μονόκλιτης βασιλικής. Η τοιχοποιΐα του μας παραπέμπει σε υστεροβυζαντινό κτίσμα, πιθανότατα σύγχρονου με την πρώτη φάση τοιχογραφίας που εντοπίστηκε στο ναό και παλαιότερη από τις τοιχογραφίες που σώζονται σήμερα και χρονολογούνται στο τέταρτο του 15ου  αιώνα. Η Αγία Τράπεζα του ναού είναι μία μαρμάρινη πλάκα η οποία στηρίζεται σε τμήμα παλαιού κίονα. Από το σωζόμενο μέχρι σήμερα τμήμα του ναού δεν διαπιστώνεται η ύπαρξη παραθύρων σ' αυτόν, έκτος από ένα που υπάρχει στον ανατολικό τοίχο του. Βέβαια η μη ύπαρξη παραθύρων συνηθιζόταν στους χρόνους της Τουρκοκρατίας και είναι ένα παράδειγμα το όποιο ακολουθούν και άλλοι ναοί των ιδίων αλλά και των μετέπειτα χρόνων. Δυστυχώς δεν έχουμε περισσότερα στοιχεία για τον παλαιό ναό.

Πολύ αργότερα, πιθανότατα στα τέλη του 18ου η στις αρχές του 19ου  αιώνα, κατασκευάζεται ο σημερινός μεγαλύτερος ναός. Ο ναός αυτός ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης – ξυλόστεγης βασιλικής. Σ' αυτόν εντάχτηκαν τμήματα του παλαιότερου ναού και έτσι ο παλαιός ναός αποτελεί σήμερα το χώρο του διακονικού και τμήμα του νοτίου κλίτους του ναού. Ο χωρισμός ανάμεσα στα τρία κλίτη γίνεται με κιονοστοιχία από ξύλινες κολόνες.

Η είσοδος βρίσκεται στη δυτική πλευρά του ναού, ενώ παλαιότερα διατηρούνταν είσοδος και στον Βόρειο τοίχο. Το δάπεδο παρουσιάζει ανομοιομορφία και καλύπτεται από τρία διαφορετικά υλικά. Στον χώρο του ιερού συναντάμε δάπεδο από κεραμικά πλακίδια. Ο συγκεκριμένος τύπος συνηθίζεται σε ναούς της ίδιας εποχής δηλαδή σε ναούς του 18ου αιώνα κ.ε. Στο κεντρικό κλίτος το δάπεδο καλύπτεται από μαρμάρινες πλάκες, μεγάλου μεγέθους, ενώ στα δύο κλίτη εκατέρωθεν καλύπτεται με πέτρινες πλάκες μεγάλου μεγέθους και ορισμένες μαρμάρινες.

Το τέμπλο του ναού είναι ξύλινο, νεώτερο και δεν παρουσιάζει ενδιαφέρον, εκτός από ορισμένα τμήματα παλαιοτέρου τέμπλου τα οποία έχουν ενσωματωθεί σε αυτό. Στο τέμπλο διατηρούνται εικόνες πολύ μεταγενέστερες του παλαιού ναού.

Οι τοιχογραφίες του ναού

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι τοιχογραφίες του ναού οι οποίες ανάγονται στο τέταρτο του 15ου αιώνα και συνδέονται με εργαστήριο αντικλασσικού χαρακτήρα, έργα του οποίου συναντούμε και σε άλλους ναούς της Βέροιας αλλά και στον ευρύτερο χώρο της Μακεδονίας, την συγκεκριμένη εποχή.

Το τέμπλο του Ιερού Ναού της Παναγίας Γοργοϋπηκόου κατασκευάσθηκε πιθανότατα κατά τον 19ο  αιώνα και δεν παρουσιάζει κάτι το αξιόλογο πλην ορισμένων κομματιών από παλαιότερο τέμπλο (18ος αι.). Τα υπόλοιπα μέρη του τέμπλου, όπως και οι εικόνες είναι μεταγενέστερα.

Τιμή του Αγίου Μανδηλίου

Όπως είναι γνωστό στον ναό της Παναγίας Γοργοϋπηκόου τιμάται και το Άγιο Μανδήλιο. Για το πότε ξεκίνησε να τιμάται το Άγιο Μανδήλιο και για το πως σχετίστηκε με τον ναό της Παναγίας δεν έχουμε ακριβή στοιχεία. Το μόνο που μπορούμε να υποθέσουμε είναι ότι ξεκίνησε πιθανότατα τον 19ο αιώνα, κι αυτό γιατί η εικόνα του Αγίου Μανδηλίου είναι σύγχρονη με τις άλλες εικόνες του τέμπλου οι οποίες χρονολογικά τοποθετούνται στον αιώνα αυτό. Πολύ μεταγενέστερα η τιμή του Αγίου Μανδηλίου ενσωματώθηκε στον τίτλο του παρεκκλησίου και έτσι σήμερα αυτό είναι γνωστό ως «Ιερός Ναός Παναγίας Γοργοϋπηκόου και Αγίου Μανδηλίου».